در اماکن مذهبی رعایت سطح بهداشت و زیباسازی محیط از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تردد بالای افراد و ازدحام جمعیت در بسیاری از این اماکن ، سبب شده تا امور نظافتی و شستشوی سطوح مختلف به کمک روش های سنتی قدیمی دشوار باشد. بنابراین امروزه دستگاه های نظافتی مانند اسکرابر ، سوییپر و واترجت برای شستشو و تمیز کردن سطوح کف و دیگر بخش ها بکار گرفته می شوند. در این مقاله انواع مختلف دستگاه های نظافتی قابل استفاده در مساجد و زیارتگاه ها مورد بررسی قرار می گیرند.
مساجد و زیارتگاه ها عمدتا داری صحن های بیرونی وسیع و البته پر تردد هستند. سطح زمین در این بخش ها، باید بطور منظم نظافت و شستشو شود. بنابراین نیروهای خدماتی وظیفه دشواری در انجام امور نظافت با تجهیزات و ابزار های دستی دارند. مزاحمت در تردد افراد و عدم ارائه کیفیت مطلوب از معایب دیگر استفاده از روش دستی شستشو می باشد. همچنین در داخل فضاهای مسقف فرش، سطوح کف و دیوار ها باید به خوبی تمیز و بهداشتی شوند تا سلامت افراد تضمین شود. در این بخش نیز استفاده از دستگاه های نظافتی امر شستشو و نظافت را به مراتب ساده تر و با کیفیت تر می نماید.
برای نظافت و شستشوی سطوح مختلف و بهداشتی نمودن محیط در اماکن مذهبی، دستگاه های نظافتی مختلفی از جمله اسکرابر، سوییپر، واترجت صنعتی،جاروبرقی و بخارشوی مورد استفاده قرار می گیرند.
دستگاه اسکرابر، بوسیله سامانه پاشش آب و برس زنی سطح را تمیز می نماید و بوسیله سامانه مکش و تی، سطح را همزمان با شستشو، خشک می کند. این دستگاه بصورت دستی یا خودرویی و به سهولت توسط کاربر هدایت می گردد. کفشوی برای شستشوی سطوح کف صحن های حرم ها و اماکن زیارتی و شبستان ها و بخش های روباز مساجد مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به خشک شدن سطح توسط دستگاه، احتمال سر خوردن افراد در حال تردد از بین می رود و فرآیند شستشو بدون اختلال قابل انجام است. مخازن بزرگ، کاربری آسان و پهنای شستشوی عریض اسکرابر خودرویی موجب شده تا این دستگاه برای شستشوی چنین محیط های وسیعی مناسب باشد.
دستگاه واترجت صنعتی ، با پاشش آب پر فشار سطوح کف، تجهیزات و لوازم را شستشو می نماید. آبی که از پمپ فشار قوی این دستگاه خارج می شود، از طریق لنس و نازل به سطح پاشش می گردد. در اماکن مذهبی از واترجت می توان در شستشوی دیوار های بیرونی، وضو خانه ها، سطوح کف سرویس های بهداشتی و دیگر سطوح و تجهیزات بیرونی استفاده نمود. فشار آب خروجی از این دستگاه در کنار مواد شوینده ( در صورت نیاز) به خوبی قادر به از بین بردن آلودگی های هستند.
دستگاه سویپر صنعتی یک جاروی مکانیزه می باشد که با برس های کناری و مرکزی ، زباله و گرد و خاک را از روی سطح زمین جمع آوری می کند. این دستگاه بصورت دستی و خودرویی هدایت می شود و برای نظافت محیط های بیرونی وسیع و فرش و موکت قابل استفاده است. در اماکن مذهبی این دستگاه به منظور جاروب کشیدن کف سنگ و بتن و نظافت سطح فرش و موکت مورد استفاده قرار می گیرد. دستگاه های سوییپر اسکرابر با قابلیت جمع آوری خاک و زباله و شستشوی سطوح کف ، دستگاه ایده آلی برای چنین محیط های وسیعی به حساب می آید.
دستگاه جاروبرقی از پر کاربرد ترین تجهیزات نظافت سطوح به شمار می آید که برای جمع آوری آلودگی های سطح زمین و فرش و موکت کاربرد دارد. این دستگاه با توان مکش بالای خود، نیاز های نظافتی اماکن زیارتی و مساجد را برطرف می نماید. جاروبرقی در مدل هایی قابلیت مکش زباله های جامد و مایع را داشته و برای تمیز کردن فضاهای داخلی این اماکن استفاده می شود.
دستگاه بخارشوی بوسیله بخار آب، سطوح دیوار ها، شیشه و .. را تمیز و بهداشتی می نماید. دیگ بخار این دستگاه، آب را به بخار تبدیل می کند و با پاشش آن بر روی سطوح موجب جدا شدن جرم ها و ضد عفونی محیط می شود. بخار شوی در اماکن مذهبی در بخش های داخلی مورد استفاده قرار می گیرد. حرارت آب این دستگاه موجب ضدعفونی شدن پنجره های ضریح ها و دیوار های سنگی و مرمری می شود.
نظافت و بهداشت در اماکن مذهبی همچون مساجد و زیارتگاه‌‌ها، به دلیل تردد بالای زائران و حضور مستمر افراد، اهمیت بسیار بالایی دارد. روش‌های دستی نظافت علاوه بر مصرف زمان و نیروی انسانی زیاد، موجب ایجاد مزاحمت برای نمازگزاران و زائران می‌شوند و معمولا کیفیت لازم برای پاکیزگی فرش‌ها، صحن‌ها، شبستان‌ها و سرویس‌های بهداشتی را فراهم نمی‌کنند. به همین دلیل، استفاده از تجهیزات مکانیزه و صنعتی مانند اسکرابر، سوییپر، واترجت، جاروبرقی و بخارشوی جایگزینی هوشمندانه، سریع و بهداشتی محسوب می‌شود.
استفاده از این دستگاه‌ها باعث افزایش سرعت عملیات نظافت، کاهش مصرف آب و مواد شوینده، بهبود کیفیت شست‌وشو و حفظ زیبایی معماری و معنویت محیط می‌شود. همچنین به دلیل خشک‌کردن سریع سطوح و حذف آلودگی‌ها، خطر لغزندگی و انتقال آلودگی کاهش می‌یابد و محیطی تمیز، ایمن و مناسب برای انجام عبادت فراهم می‌شود.
۱. چرا روش‌های دستی نظافت برای مساجد و اماکن مذهبی کافی نیستند؟زیرا زمان‌بر هستند، کیفیت یکنواخت ارائه نمی‌دهند، تردد زائران را مختل می‌کنند و توانایی پاکسازی عمیق آلودگی در سطوح بزرگ را ندارند.
۲. دستگاه اسکرابر در اماکن مذهبی چه کاربردی دارد؟اسکرابر برای شست‌وشو و خشک‌کردن همزمان سطوح سنگی، سرامیکی و صحن‌های بیرونی استفاده می‌شود و بدون ایجاد لغزندگی، سطح را تمیز و قابل استفاده می‌کند.
۳. از واترجت صنعتی در کدام بخش‌های مسجد یا حرم استفاده می‌شود؟واترجت برای شست‌وشوی دیوارهای بیرونی، وضوخونه، سرویس‌های بهداشتی، پله‌ها و سطوحی که نیاز به فشار بالای آب دارند، کاربرد دارد.
۴. آیا استفاده از سوییپر باعث ایجاد گردوغبار در صحن و شبستان نمی‌شود؟خیر، سوییپرهای صنعتی دارای مخزن و سیستم مکش گردوغبار هستند و زباله و خاک را بدون انتشار در هوا جمع‌آوری می‌کنند.
۵. بخارشوی صنعتی چه مزیتی در اماکن مذهبی دارد؟بخار شوی بدون نیاز به مواد شیمیایی، با دمای بالای بخار، آلودگی‌ها و باکتری‌ها را از روی شیشه ضریح، دیوارهای مرمری، سطوح داخلی و پنجره‌ها حذف و آنها را ضدعفونی می‌کند.
Δ